Znani ludzie

Przyjazd 19 04- 2024
Wyjazd 20 04- 2024

Poeta, geograf, wybitny badacz Karpat, kierownik pierwszej w Polsce katedry geografii na Uniwersytecie Jagiellońskim. Przedstawiciel ruchu poetycko-opisowego w okresie romantyzmu, który poprzez swoją poezję zachęcał do poznawania ciekawej historii i pięknej przyrody ojczystego kraju. Urodził się 20 czerwca 1807 r. w Lublinie. W 1809 r. rodzina Polów przeniosła się do Lwowa. Tam Wincenty ukończył gimnazjum i podjął studia uniwersyteckie na wydziale filozoficznym. Następnie przeniósł się do Wilna, gdzie podjął pracę na tamtejszym Uniwersytecie. Gdy wybuchło powstanie listopadowe brał udział w walkach jako podchorąży 10 Pułku Ułanów Litewskich. Przeżycia z okresu powstania (odniesione ciężkie rany w boju uhonorowane orderem Virtuti Militarii i awansem do stopnia podporucznika) zaowocowały stworzeniem pieśni żołnierskich zwanych „Pieśniami Janusza”. Wincenty Pol wiele podróżował po kraju.

Regionem, który szczególnie sobie upodobał było pogórze Karpackie. W latach 1836-1839 został dzierżawcą i administratorem dworku w Kalenicy, gdzie poświęcał się poprawie warunków bytowych i podniesieniu poziomu umysłowego podległych mu włościan. W tym czasie powstają również liczne utwory m.in. „Mohort, czyli wieczory kalnickie”, „Obrazy z życia i natury”, pierwsza część „Obrazów z podróży”, a także większość utworów poetyckich dotyczących gór. Tutaj także zaczął w 1837 r. swą pracę nad geografią i etnografią Polski. W latach 1840-1846 zamieszkał wraz z rodziną w Gliniku Mariampolskim. Stąd kontynuował swoje „wyprawy geograficzne”, by poznawać polskie Karpaty- Tatry, Beskidy. Często odwiedzał swego bliskiego przyjaciela z czasów studenckich Tytusa Trzecieskiego, ówczesnego właściciela dworu w Polance. Wincenty Pol bardzo lubił tam przebywać. Jak podają źródła, miał w polanieckim ogrodzie wybudowaną specjalnie dla niego chatę zwaną kobanką. Tam w ciszy i spokoju, otoczony piękną przyrodą tworzył swoją poezję. Pobyt w Polance w 1846 r. został przerwany przez tragiczne wydarzenia związanymi z Rabacją Galicyjską. Dwór w Polance został napadnięty przez chłopów z Odrzykonia i całkowicie splądrowany. Wincenty ciężko pobity, cudem uniknął śmierci. Po tych trudnych doświadczeniach przeniósł się do Lwowa, a później do Krakowa, gdzie w 1849 r. został profesorem geografii na Uniwersytecie Jagiellońskim. Zmarł 2 grudnia 1872 r. Pochowano go na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie, a 10 lat później prochy Wincentego Pola przeniesiono do Krypty Zasłużonych w podziemiach kościoła Paulinów na Skałce.

Urodził się w 1823 r. w Drohobyczu na terenie dzisiejszej Ukrainy. W latach 1840 -1843 studiował na Politechnice w Wiedniu, a następnie do 1845 r. na Wydziale Agronomicznym Akademii Rolniczej w Hohenheim. W 1847 roku osiada na stałe w Zręcinie koło Krosna, gdzie zarządzał majątkiem ojca, którego faktycznym właścicielem stał się dopiero po jego śmierci w 1848 r. Zyskał zaufanie miejscowej ludności, m.in. znosząc pańszczyznę, za co został obarzony przydomkiem „dobry pan”. Dzięki znajomości z Tytusem Trzecieskim właścicielem Polanki i Ignacym Łukasiewiczem wziął udział w finansowaniu poszukiwań ropy naftowej, m.in. w Bóbrce koło Krosna. W pierwszą na świecie spółkę naftową, stworzoną z Tytusem Trzecieskim i Ignacym Łukasiewiczem wniósł swoje roponośne tereny.

Wkrótce stał się jej jedynym właścicielem. Sukces finansowym pozwolił mu włączyć się w pracę na rzecz lokalnej społeczności. Ufundował szkoły w Zręcinie, Bóbrce i Skołyszynie, kaplicę cmentarną i kościół w Zręcinie, gdzie znajduje się jego popiersie. Dzięki niemu również powstało wiele dróg i mostów w Krośnie. Wdzięczni mieszkańcy Krosna obdarzyli go honorowym obywatelstwem swojego miasta. Jego zasługi zostały docenione przez cesarza Franciszka Józefa I, który nadał mu szlachectwo i Order Żelaznej Korony. Jako pionier przemysłu naftowego Klobassa-Zrencki stał się jednym z założycieli w 1877 Krajowego Towarzystwa Naftowego, które do 1881 roku działało pod nazwą Towarzystwo dla Opieki i Rozwoju Przemysłu i Górnictwa Naftowego w Galicji. Karol Klobassa – Zrencki zmarł 7 lutego 1886 r. w Krakowie. Pochowano go w krypcie kaplicy rodzinnej na cmentarzu w Zręcinie. Po jego śmierci kopalnia w Bóbrce przeszła na własność synów Wiktora i Stanisława.

Aptekarz, chemik, wynalazca lampy naftowej (1853 r.), pionier w dziedzinie przetwórstwa naftowego oraz produkcji smarów, olejów do maszyn, asfaltów i parafin. Urodził się 8 marca 1822 r. w Zadusznikach koło Mielca. Ukończył gimnazjum w Rzeszowie i podjął pracę jako pomocnik aptekarski. W roku 1850 rozpoczął studia farmaceutyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim, które w ostateczności ukończył w Wiedniu. Jako magister farmacji pracował w aptece Piotra Mikolascha we Lwowie. Tam też po przeprowadzeniu wielu eksperymentów naukowych z ropą naftową udało mu się uzyskać naftę nadającą się do oświetlenia. Dużym sukcesem Łukasiewicza było oświetlenie lwowskiego szpitala. W 1853 Łukasiewicz przeniósł się do Gorlic, w związku z odkryciem bogatych pokładów ropy naftowej.

Pracował tu nad ulepszeniem destylacji nafty, co pozwoliło na skonstruowanie pierwszej ulicznej latarni naftowej. W tym samym czasie za sprawą Tytusa Trzecieskiego, Łukasiewicz zainteresował się nowo odkrytymi złożami ropy naftowej na terenie lasów bobrzeckich nieopodal Krosna. Współpraca ta zaowocowała powstaniem pierwszych destylarni i rafinerii ropy oraz pierwszej na świecie kopalni ropy naftowej w Bóbrce koło Krosna. W 1869 r. dzięki zgromadzonemu kapitałowi Łukasiewicz zakupił niewielki dworek we wsi Chorkówka i tam zamieszkał. Po pożarze dworu na kilka lat przeniósł się do dworu w Polance korzystając z zaproszenia Tytusa Trzecieskiego. Poza działalnością biznesową był też oddanym społecznikiem i filantropem. Promował budowę szkół i szpitali, dróg i mostów, osobiście finansował wiele inicjatyw. Walczył z biedą i alkoholizmem, tworzył kasy zapomogowe i fundusze emerytalne. Przyjęło się nawet powiedzenie, że „wszystkie drogi w Zachodniej Małopolsce brukowane były guldenami Łukasiewicza”, a pracownicy nazywali go „ojcem Ignacym”. Zmarł na zapalenie płuc 7 stycznia 1882 r.

Urodził się 28 grudnia 1811 r. w Bażanówce, polski szlachcic, filozof, właściciel kopalń rud, ropy naftowej i majątku ziemskiego, dziedzic Polanki, Miejsca Piastowego oraz Bóbrki, współorganizator ruchów niepodległościowych. Ukończył studia filozoficzne na Uniwersytecie we Lwowie. Po powrocie do kraju nadzorował powierzone mu przez ojca gospodarstwo rolne w Polance. W 1834 r. udał się do Niemiec na studia. Najpierw do Akademii Rolniczej w Moeglin, a następnie do Hochenheim. Powrócił stamtąd, jako fachowy rolnik i górnik. Fachowa wiedza zdobyta za granicą pozwoliła na stopniowe uprzemysłowienie rodzinnego majątku. W Ujściu Ruskim założył hutę szkła, produkującą m.in. butelki na szczawnicką wodę mineralną oraz tzw. hamernię, czyli hutę żelaza, którą nazywał „Kalifornią”.

W 1845 zawarł związek małżeński z Anną Węgleńską. Zaledwie rok później Trzeciescy doświadczyli tragicznych wydarzeń Rabacji Galicyjskiej, gdy miejscowi chłopi napadli i splądrowali polaniecki dwór. Wspólnie z Ignacym Łukasiewiczem i z właścicielem Bóbrki, Karolem Klobassą utworzyli pierwszą na świecie spółkę naftową oraz stworzyli pierwszą na świecie kopalnię ropy naftowej. Zmarł 24 grudnia 1878 r. w Polance. Pochowano go na cmentarzu w Jedliczu.

Komfort i piękny sen

Pokaż na mapie